Biegły poszukiwany
W Polsce brakuje biegłych sądowych z zakresu medycyny
To poważny problem, ponieważ na wydanie przez nich opinii trzeba czekać wiele miesięcy, co wpływa na wydłużanie procesów.
- Sądy w Polsce borykają się z problemem braku wystarczającej liczby biegłych sądowych z zakresu medycyny, a konkretnie niektórych specjalizacji, m.in. ginekologii czy medycyny estetytcznej. Problem ten bardzo namacalnie wpływa na przewlekłość rozpraw sądowych. To jest jedna z głównych przyczyn przewłeklości spraw. Biegli nierzadko odmawiają sądom wykonania opinii, zasłaniając się dużą ilością pracy - podkreśl w rozmowie z „Naszym Dziennikiem” sędzia Mariusz Witkowski, przewodniczący III Wydziału Rodzinnego i Nieletnich Sądu Rejonowego w Siemianowicach Śląskich. -Problem braku dostatecznej ilości biegłych sądowych wymaga przyjrzenia sią przez ustawodawcę - postuluje.
Posłowie PiS Iwona Michałek i Wojciech Murdzek przygotowują interpelację do ministra sprawiedliwości o podjęcie działań mających na celu zwiększenie liczby biegłych z zakresu medycyny. - Do biura poselskiego przychodzą ludzie, którzy skarżą się na to, że sprawy sądowe przeciągają się ze względu na brak biegłych z dziedziny medycyny. Jest to dla nas niepokojące zjawisko - zauważa Iwona Michałek. - Wiele osób czeka miesiącami, a sąd odpowiada im, że jeszcze nie ma opinii biegłego albo że nie mogą go znaleźć - wskazuje.
Według naszej rozmówczyni, powód jest dość prosty: biegli oczekują wyższego wynagrodzenia godzinowego. – Obecnie stawka ta wynosi 40 złotych. Według wielu lekarzy, ta stawka jest za niska, dlatego też nie decydują się na pracę biegłego. Niewystarczająca liczba biegłych niepokoi nas, ponieważ obywatel ma prawo do rozstrzygnięcia swojej sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki - wskazuje poseł Michałek.
Prawo takie gwarantuje Konstytucja RP w artykule 45, który mówi, że „każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd”. - W interpelacji pytamy, jakie są możliwości rozwiązania problemu braku biegłych. Pytamy również o to, czy resort ma wiedzę, jak długo oczekuje się na rozstrzygnięcie sprawy oraz czy Ministerstwo Sprawiedliwości rozważa podjęcie działań mających na celu zmianę tej sytuacji - wymienia Iwona Michałek.
Jakie są, oprócz wynagrodzenia, inne przyczyny tego palącego problemu? Sędzia Mariusz Witkowski wymienia jeszcze dwie. - Z mojego doświadczenia wynika, że powodów tego zjawiska jest kilka. Po pierwsze, w kilku dziedzinach mamy do czynienia ze zbyt małą liczbą specjalistów. Mamy po prostu za mało lekarzy, którzy chcieliby podjąć się sporządzania opinii na potrzeby spraw sądowych – wskazuje sędzia Witkowski. Poza tym, jak wyjaśnia nasz rozmówca, lekarze z dorobkiem naukowym najczęściej nie są zainteresowani sporządzaniem opinii z uwagi na czas, jaki muszą poświęcić na zbadanie osoby pokrzywdzonej, przeanalizowanie dokumentacji medycznej, która niejednokrotnie jest bardzo obszerna, jak również z uwagi na stawki wynagrodzenia, które nie są dla nich atrakcyjne. - Trzeci czynnik jest taki, że biegli, którzy odmawiają sporządzenia opinii, biorą udział w szkoleniach, gdzie spotykają się z lekarzami, którzy są np. oskarżani o popełnienie błędu medycznego - zwraca uwagę. - W takiej sytuacji ta praca byłaby dla nich pewną niezręcznością. Biegły sądowy musi poradzić sobie z poddaniem jego opinii gruntownej krytyce czasem i przez obie strony procesu, a to powoduje, iż taką osobą powinien być lekarz specjalista z odpowiednim doświadczeniem i przymiotami niezależności. To wszystko jasno pokazuje, że są konieczne rozwiązania ustawodawcze, które wpłyną na rozwiązanie tego problemu - konstatuje nasz rozmówca.
Jednym z ważnych elementów reformy wymiaru sprawiedliwości jest zmiana regulacji dotyczących biegłych sądowych z różnych dziedzin - Bartłomiej Wróblewski poseł PiS
Poważne opóźnienia
Poseł Bartlorniej Wróblewski jest zdania, że bycie biegtym sądowym bywa nieatrakcyjne dla specjalistów o ugruntowanej pozycji, w tym lekarzy. Problem dotyczy bowiem, jak się okazuje, nie tylko medyków. - Jest to związane m.in. ze stosunkowo niskimi wynagrodzeniami. Czasami problemem bywają także kompetencje. Jeśli bowiem brakuje biegtych, nie ma konkurencji, co może odbijać się na jakości. Dlatego jednym z ważnych elementów reformy wymiaru sprawiedliwości jest zmiana regulacji dotyczących biegłych sądowych z różnych dziedzin - uważa poseł Wróblewski (PiS) pracujący w sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka.
Wykaz biegłych sądowych dostępny jest w większości na stronach sądów okręgowych. Zdarza się, że biegli sądowi z istoty są tak przeciążeni pracą, że powoduje to poważne opóźnienia.
Do podmiotów specjalizujących się w wyszukiwaniu odpowiednich biegłych lekarzy i wydawaniu ekspertyz medycznych dla potrzeb postępowania sądowego należy m.in. Instytut Badań i Ekspertyz Sądowych w Krakowie, Centrum Eksperty i Opinii Sądowych (CEIOS) w Warszawie, Centrum Niezależnego Orzecznictwa i Usług Medycznych w Gdańsku oraz Biuro Ekspertyz Sądowych w Lublinie.
Biegli sądowi są lekarzami powoływanymi przez sąd w sprawach wymagających specjalistycznej wiedzy medycznej. Nie zawsze na listach są lekarze wszystkich specjalności. Sąd jednak może do wydania opinii w danej sprawie powołać dowolnego lekarza, posiadającego wiedzę i doświadczenie pozwalające występować w charakterze eksperta.
Paulina Gajkowska
Źródło: „Nasz Dziennik” nr 192 / 6242 z dnia 21 sierpnia 2018 roku